Το ημερολόγιο γράφει 26 Ιουλίου 2025.
Τότε έγραφε 26 Ιουλίου 1963. Ξημέρωνε της Αγίας Παρασκευής και οι κάτοικοι του χωριού Στάνος στην Αμφιλοχία ετοιμάστηκαν για να πάνε να παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία στο εκκλησάκι της Αγίας, στη Λίμνη Αμβρακία. Κάθε χρόνο έξω από το εκκλησάκι στηνόταν μετά τη Λειτουργία πανηγύρι και οι κάτοικοι – μικροί και μεγάλοι – έσπευδαν από πολύ νωρίς.
Το ίδιο έγινε και εκείνη τη μοιραία μέρα του Ιούλη του ’63. Ήταν 4.20 π.μ. όταν ξεκίνησε το μοιραίο δρομολόγιο της βενζινοκίνητης βάρκας, το τρίτο που εκτελούσαν εκείνο το βράδυ, αφού ήδη είχαν μεταφέρει στο εκκλησάκι 250 προσκυνητές………..
Συμπληρώθηκαν σήμερα εξήντα χρόνια, από την μεγάλη και «ξεχασμένη» για τους περισσότερους σήμερα τραγωδία που έπληξε το χωριό της Στάνου Αμφιλοχίας τα ξημερώματα της γιορτής της Αγίας Παρασκευής, στις 26 Ιουλίου του 1963, όταν μια βάρκα με νεαρούς προσκυνητές ανατράπηκε και βούλιαξε σε μισά της λίμνης της Αμβρακίας, παρασέρνοντας στον θάνατο 26 νέους ανθρώπους και παιδιά ηλικίας από οκτώ έως 42 ετών.
Μνημείο έχει δημιουργηθεί στο χωριό και στο δρόμο που συνδέει πλέον τις όχθες της λίμνης.
Ο ομαδικός πνιγμός συντάραξε το πανελλήνιο, με μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν λεπτό προς λεπτό την ανείπωτη τραγωδία που βύθισε στο πένθος ένα ολόκληρο χωριό.
Το blog gigenisagriniotis γράφει με λεπτομέρειες τα παρακάτω:
Πνίγηκαν, ενώ πήγαιναν να προσκυνήσουν στο ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής – Το χωριό Στάνος και η Αιτωλοακαρνανία βυθίστηκαν στο πένθος
Ξημερώματα της Αγίας Παρασκευής το 1963 μια τραγική είδηση έφτανε από στόμα σε στόμα σε κάθε γωνιά της Αιτωλοακαρνανίας και στη συνέχεια όλης της Ελλάδας.
26 νέοι άνθρωποι από το χωριό Στάνος,του δήμου Αμφιλοχίας,πνίγηκαν στα νερά της λίμνης Αμβρακίας,όταν ανατράπηκε η λέμβος με την οποία πήγαιναν να προσκυνήσουν στο ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής στην απέναντι πλευρά της λίμνης.
Μισόν αιώνα μετά οι μνήμες είναι ακόμα νωπές…
και πως να μην είναι αφού ξεκληρίστηκαν ολόκληρες οικογένειες!
Ολη νύχτα,όπως συνάγεται από τα δημοσιεύματα του τύπου της επομένης του ναυαγίου,250 κάτοικοι του χωριού είχαν περάσει απέναντι με συνεχή δρομολόγια τριών λέμβων.Το μοιραίο δρομολόγιο ήταν το τέταρτο της βάρκας των αδελφών Παληούρα,οι οποίοι ήταν μεταξύ των δεκατριών διασωθέντων.
Οπως θα δούμε παρακάτω στα ρεπορτάζ των εφημερίδων της εποχής,μοναδικά ιστορικά ντοκουμέντα της τραγωδίας,που εξασφάλισε κι ανέβασε στο μπλογκ της “Αγρίνιο… γλυκές μνήμες” η Γίτσα Πανταζή,οι κάτοικοι του χωριού φοβόντουσαν μια τέτοια εξέλιξη και ζητούσαν επανειλημμένως από τη νομαρχία,πρώην υπουργούς και από βουλευτές του νομού να μεριμνήσουν για την αποξήρανση της λίμνης επειδή “…τα 3/4 των κτημάτων τους ήταν από την άλλη πλευρά της λίμνης και οι συνεχείς μετακινήσεις τους με επισφαλείς λέμβους περιέκλειαν κινδύνους δια την ζωήν των”.!
Η απάντηση ήταν:”Εμείς θέλουμε να φτιάχνουμε τεχνητές λίμνες και σεις μιλάτε για αποξήρανση;”!
Ετσι περί τις 4:30 ανήμερα της Αγίας Παρασκευής του 1963 συνέβη αυτό που από το 1938 φοβόντουσαν και είχαν επισημάνει στην εξουσία οι κάτοικοι του Στάνου Αιτωλοακαρνανίας.
Στις 4:20 απέπλευσε από την ακτή για τέταρτη φορά εκείνη τη νύχτα η μοιραία λέμβος με 39 επιβάτες και μόλις διήνυσε 500 μέτρα,περίπου στο κέντρο της λίμνης,όπου το βάθος φτάνει στα 8 μέτρα,επικράτησε πανικός μεταξύ των επιβαινόντων λόγω εισροής υδάτων.Οι ευρισκόμενοι στα αριστερά μετακινήθηκαν προς τα δεξιά με αποτέλεσμα η βάρκα να ανατραπεί και να πνιγούν 26 άνθρωποι,όλοι τους από το χωριό Στάνος.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ ο κυβερνήτης της βάρκας που ακολουθούσε αυτή των αδελφών Παληούρα μόλις αντιλήφθηκε τι είχε συμβεί έκανε μεταβολή προς την ακτή για να μην κρεμαστούν στη δική του οι ναυαγοί και υπάρξουν περισσότερα θύματα από μία ακόμα ανατροπή.Αφού αποβίβασε τον κόσμο επέστρεψε στον τόπο του ναυαγίου,όπου μπόρεσε να ανασύρει μισοπεθαμένους σχεδόν 13 ανθρώπους,οι οποίοι είναι και οι μοναδικοί διασωθέντες.
Μόλις το τραγικό γεγονός μαθεύτηκε στο χωριό σκηνές αλλοφροσύνης,φρίκης και υστερίας επικράτησαν.Ολοι οι κάτοικοι βυθισμένοι στο πένθος μαζεύτηκαν στην ακτή προσπαθώντας να μάθουν ποιοι συγχωριανοί τους έχασαν τη ζωή τους στο βυθό της Αμβρακίας.
Πολλές γυναίκες έπαθαν νευρικό κλονισμό και καρδιακές προσβολές,ενώ στο χωριό έφτασαν δύο γιατροί για να προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες.
Με τρακτέρ και ζώα οι σοροί των θυμάτων,που ανέσυραν οι ίδιοι οι συγγενείς τους με άγκιστρα από το βυθό της λίμνης,μεταφέρθηκαν στο χωριό,που πνίγηκε στην απέραντη θλίψη,στο δάκρυ και στα μοιρολόγια.Μέσα στον πόνο τους περιέβαλαν με συμπάθεια τους δύο λεμβούχους και δεν τους θεώρησαν υπεύθυνους για το κακό που βρήκε το χωριό και τις οικογένειές τους.
Η χωροφυλακή μετά την ανάκριση παρέπεμψε στον εισαγγελέα τα δύο αδέρφια Χ. και Μ. Παληούρα με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας εξ’ αμελείας.
Να σημειώσουμε εδώ ότι δεν έλειψαν τα τηλεγραφήματα συμπαράστασης των τότε πολιτικών!
Οι εφημερίδες της εποχής έγραφαν:
agriniomemories.blogspot.gr
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Δ. ΚΟΥΤΙΒΗΣ
