Ιούνιος: Ο μήνας του θερισμού – Αναμνήσεις από τα αλώνια των χωριών
Ιούνιος είναι ο μήνας του θερισμού με εικόνες από τα παλιά αλώνια των χωριών να ξυπνούν αναμνήσεις γεμάτες κόπο, χαρά και παραδόσεις της υπαίθρου.
Ο Ιούνιος, παραδοσιακά γνωστός ως «Θεριστής», σηματοδοτεί την έναρξη μιας από τις σημαντικότερες περιόδους του αγροτικού κύκλου: τον θερισμό των σιτηρών.
Στα χωριά, άνδρες και γυναίκες ξεκινούσαν νωρίς το πρωί, δρεπάνι στο χέρι, και με υπομονή και επιδεξιότητα θέριζαν τα σπαρτά. Οι γυναίκες έφτιαχναν τα χειρόβουλα, δένοντας δεσμίδες στάχυα με το ίδιο το σιτάρι, και οι άνδρες αναλάμβαναν να τα κάνουν δεμάτια.
Το δέσιμο γινόταν τις πρώτες πρωινές ώρες, ώστε να μη «τρίβεται» το στάρι καθώς στέγνωνε. Ακολουθούσε η μεταφορά των δεματιών από το χωράφι στο αλώνι. Συνήθως φορτώνονταν έξι δεμάτια σε κάθε γαϊδουράκι – τρία από τη μία μεριά και τρία από την άλλη – προσεκτικά δεμένα ώστε να μην γέρνει το ζώο.
Η επιστροφή από το χωράφι στο αλώνι γινόταν συχνά με καβάλα τους εργάτες. Στο αλώνισμα, έμπαιναν τα άλογα – δεμένα σε έναν κεντρικό στύλο – και γυρνούσαν κυκλικά, με κάποιον να τα καθοδηγεί, ώσπου να αλεστεί όλο το στάρι.
Το αλώνισμα διαρκούσε περίπου δύο ώρες, πριν ακολουθήσει το λίχνισμα: με ειδικά φτυάρια, το υλικό πετιόταν κόντρα στον άνεμο, ώστε ο αέρας να παρασύρει τα άχυρα προς τα πίσω, ενώ ο βαρύτερος καρπός έπεφτε μπροστά. Το τελικό προϊόν, το καθαρό στάρι, μπαγιαλευόταν σε σακιά και αποθηκευόταν στα ξύλινα κασόνια του σπιτιού.
Τα άχυρα γίνονταν μπάλες και φυλάσσονταν για τη διατροφή των ζώων κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Για πολλούς αυτή η περιγραφή είναι νοσταλγία – εικόνες από μια εποχή σκληρής δουλειάς, αλλά και βαθιάς ικανοποίησης. Για τους νεότερους, αποτελεί πολύτιμο μάθημα για τις ρίζες και τις αξίες της ζωής στην ύπαιθρο.
Τα χωριά έχουν ομορφιά, φρεσκάδα και αυθεντικότητα, αλλά απαιτούν θάρρος, αντοχή και αφοσίωση. Και αυτοί που ζουν ακόμη αυτόν τον τρόπο ζωής, αξίζουν σεβασμό: γιατί μετά από τόσο μόχθο, συνεχίζουν να προσφέρουν με καλοσύνη και χαμόγελο.
sinidisi.gr
