Παραδοσιακές φορεσιές και όπλα ρεπλίκες εποχής, από το Εργαστήρι Παραδοσιακών Φορεσιών του Ελληνοράφτη Νίκου Πλακίδα, από την Κατοχή Μεσολογγίου, χρησιμοποίησαν ηθοποιοί και κομπάρσοι κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων που έγιναν πριν λίγες μέρες στο Ναύπλιο, για τη νέα ταινία του Γιάννη Σμαραγδή, «Καποδίστριας» (The Governor).
Η ταινία, αφιερωμένη στη ζωή και το έργο του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια, τον οποίο υποδύεται ο Αντώνης Μυριαγκός και αναμένεται να κάνει παγκόσμια πρεμιέρα, πιθανά τον Νοέμβριο στη Νέα Υόρκη. Γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στην Κέρκυρα, στο ιστορικό Ανδρομονάστηρο της Μεσσηνίας, στην Ύδρα, στο Ναύπλιο και θα συνεχισθούν στην Αττική.
Ο Νίκος Πλακίδας, έχει συνδέσει το όνομά του με την διαφύλαξη και την ανάδειξη της Ελληνικής Παράδοσης και λόγω αυτής της αυθεντικότητας της Τέχνης του, έχει συμμετάσχει με τις στολές του, που αποτελούν πιστά αντίγραφα των πρωτότυπων, σε πολλά ιστορικά ντοκιμαντέρ που αναφέρονται στο 1821, όπως αυτά που αναφέρονται στο Μεσολόγγι και στα Καλάβρυτα και προβλήθηκαν μέσω του History Channel της Cosmote TV.
Έχει συνεργαστεί επίσης, με τον σκηνοθέτη Μανούσο Μανουσάκη, στο ντοκιμαντέρ «Ο Μοριάς του΄21» καθώς και με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, ενώ το τελευταίο διάστημα έχει αναλάβει την ενδυματολογική προετοιμασία, την ιστορικής ταινίας του Γ. Σμαραγδή με θέμα της, τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας Ι. Καποδίστρια (The Governor).
Να δούμε όμως τι μας λέει ο ίδιος ο Νίκος Πλακίδας γι΄αυτή την σπουδαία συνεργασία του με τον διάσημο σκηνοθέτη, Γ. Σμαραγδή:
«Θα έλεγα ότι, ο κ. Γιάννης Σμαραγδής εμπιστεύτηκε εμένα προσωπικά, αλλά και την τέχνη μου, υστέρα και από την επιτυχημένη συνεργασία μας στο ντοκιμαντέρ «Κολοκοτρώνης» το οποίο γυρίστηκε πριν 3 χρόνια στην Αυλώνα Αττικής, όπου εκεί παρεμπιπτόντως, έντυσα τον ηθοποιό που υποδύονταν το Γέρο του Μοριά.
Έτσι λοιπόν, σε συνεργασία με τον ίδιο τον σκηνοθέτη και τον Ενδυματολόγο, Μιχάλη Ζδούκο, έραψα όλες της φορεσιές των πρωταγωνιστών, δηλ. του Τάσου Χαλκιά, του Παύλου Κοντογιαννίδη, του Μάξιμου Μουμούρη, της Μαίρης Βιδάλη του Πάνος Σκουρολιάκου, καθώς και όλων των συμμετεχόντων, είτε ηθοποιών, είτε κομπάρσων.
Τα πρώτα κινηματογραφικά γυρίσματα τα κάναμε στην Μονή Καισαριανής, κατόπιν μεσολάβησε αρκετός χρόνος, αφού η χρηματοδότηση της ταινίας αντιμετώπιζε δυσκολίες που τελικά ξεπεράστηκαν, χάρη στη σημαντική υποστήριξη της ελληνικής ομογένειας, ώσπου συνεχίσαμε στην Κέρκυρα και φτάσαμε μέχρι τη Μεσσηνιακή Μάνη, το Ναύπλιο και την Ύδρα… Όλα αυτά τα γυρίσματα είχαν σκηνές “φουστανέλας”, να το πω λαϊκά, αλλά έγιναν και γυρίσματα στο εξωτερικό, με τους ηθοποιούς να φορούν ευρωπαϊκά ρούχα εποχής.
Εγώ ήμουν… πανταχού παρών σε όποια σκηνή είχε “φουστανέλα” και παραδοσιακό ρούχο, ώστε να ντύνω σωστά τους ηθοποιούς.
Φουστανέλες και μανιάτικες ενδυμασίες, για άνδρες και γυναίκες, ακόμη και στολές για αστυνομικούς της εποχής, ουσιαστικά μιλάμε για περίπου 80 φορεσιές, 40 καριοφίλια (αντίγραφα) γιαταγάνια, πιστόλες, μαχαίρια, ζώνες και σελάχια για όλους!»
Για την ενδυματολογική επιμέλεια και το χρόνο που αφιέρωσε για το ράψιμο των στολών, μας λέει χαρακτηριστικά ο Νίκος Πλακίδας:
«Άρχισα πριν δυο χρόνια να προετοιμάζω και να ράβω την κάθε φορεσιά και αφιέρωσα πολλές ημέρες εργασίας σε ρούχα και οπλισμό, ολοκληρώνοντας την κύρια δουλειά, πριν μερικούς μήνες…
Κάθε κέντημα σε ρούχο που γνώριζα για ποιο ρόλο προορίζονταν, όπως επί παραδείγματι του Κωνσταντίνου Κανάρη, το κεντούσα και σκεφτόμουν τον πυρπολητή Κανάρη πως θα ήταν σήμερα ντυμένος… με δικιά μου φορεσιά! Όπως και το κάθε καριοφίλι που τελείωνα, στη φαντασία μου το άκουγα να ρίχνει… μπαταριές σε μάχες!
Ομολογώ ότι, είναι κρυφή υπερηφάνεια, πέστε το και έτσι, το να έχεις στα χέρια σου την ευθύνη αυτή ! Δηλ. το να προσπαθήσεις, με όλες σου τις δυνάμεις, να φανείς αντάξιος της εμπιστοσύνης που σου έδειξε ο σκηνοθέτης, για μια ταινία, η οποία κατά τη γνώμη μου, θα μείνει ως πνευματική και καλλιτεχνική παρακαταθήκη και στους επόμενους από εμάς!»
Για το πως είναι να εργάζεσαι για μια ταινία με ιστορικό περιεχόμενο, ενός σημαντικού σκηνοθέτη, ο Νίκος Πλακίδας μας απαντά:
«Η εμπειρία για μένα ήταν μεγάλη, το να σε εμπιστευτεί δηλ. μέσω της τέχνης σου, ένας μεγάλος σκηνοθέτης, όπως ο Γιάννης Σμαραγδής και να έχεις την μοναδική ευκαιρία να δουλέψεις ατέλειωτες ώρες γυρισμάτων ανάμεσα σε καταξιωμένους ηθοποιούς, ήταν κάτι που θα μείνει βαθιά χαραγμένο στη μνήμη μου. Ηθοποιοί, όλοι τους καταξιωμένοι, οι οποίοι θα έλεγα ότι με εξέπληξαν με τον επαγγελματισμό τους, αφού όχι μόνο ακολουθούσαν πιστά τις σκηνοθετικές οδηγίες, αλλά ακόμη και στη ζέστη της ημέρας, συμμετείχαν ακούραστα στις πολλές επαναλήψεις της κάθε σκηνής.
Είναι πολύ όμορφο να βλέπεις τους ηθοποιούς που υποδύονταν τους κεντρικούς ήρωες, του Κολοκοτρώνη, του Καποδίστρια, του Πετρόμπεη, του Κουντουριώτη, του Κανάρη, ντυμένους με τις στολές σου και μάλιστα στους ιστορικούς χώρους που διαδραματίστηκαν γεγονότα που σημάδεψαν τη νεώτερη ιστορία μας!
Νιώθεις ένα μεγαλείο ψυχής… συγκινούμε συγνώμη, καμία φορά, τα λόγια είναι “φτωχά” ώστε να περιγράψουν το τι νιώθει πραγματικά ένας τεχνίτης που του εμπιστεύτηκαν ένα σημαντικό κομμάτι από τον ενδυματολογικό τομέα, προκειμένου όχι μόνο να αποδίδει σωστά την εποχή, αλλά ταυτόχρονα να είναι αψεγάδιαστο το συνολικό αποτέλεσμα, το οποίο θα μπορέσει έτσι να αναδείξει πολύπλευρα αυτή την ιστορική ταινία!
Να αναφέρω επίσης ότι, στα γυρίσματα στην Κέρκυρα, συμμετείχαν υποδυόμενοι παραδοσιακούς μουσικούς της εποχής και οι αξιόλογοι οργανοπαίχτες από την Αιτωλοακαρνανία, Κοσμάς Παπακωστόπουλος, Βαγγέλης Ντζούφρας, Βασίλης Σκουμάτζος, Παναγιώτης Καμζέλας και Κωνσταντίνος Φουρλίγκας που αποτελούν το δημοτικό συγκρότημα SibeΜόρια.
Δεν έχω να συμπληρώσω κάτι άλλο, ευχαριστώ από καρδιάς, τον Γιάννη Σμαραγδή, τον σκηνοθέτη, σκηνογράφο και ενδυματολόγο, Μιχάλη Ζδούγκο, τον βοηθό σκηνοθέτη, Δημήτρη Καλαμάτα (από Πεντάλοφο Μεσολογγίου) την Διεύθυνση Παραγωγής, όλο το κινηματογραφικό συνεργείο, τους φροντιστές, τις μακιγιέρ, τις κομμώτριες, τις μοδίστρες, τους οδηγούς, και όλους όσους βοήθησαν στο έργο μου, για την άριστη συνεργασία! Περιμένω όπως όλοι όσοι έλαβαν μέρος, να δούμε το αποτέλεσμα στην μεγάλη οθόνη!»
Νίκος Πλακίδας: “Πρέσβης” της Ελληνικής Παραδοσιακής Φορεσιάς
Στο χωριό Κατοχή Μεσολογγίου εδώ και 37 χρόνια, έχει το Εργαστήρι του ο πολυτάλαντος Ελληνοράφτης, Νίκος Πλακίδας. Ράβει και κεντά πιστά αντίγραφα από παραδοσιακές φορεσιές όλης της Ελλάδας, χωρίς όμως να σταματά εκεί, αφού κατασκευάζει τα κοσμήματα που στολίζουν την κάθε φορεσιά, τα γιορντάνια, τις πόρπες, τις καρφίτσες, τα βραχιόλια κ.ά. Και το συνεχίζει ακόμα στα όπλα, όπου αντιγράφει και δημιουργεί καριοφίλια, γιαταγάνια, πάλες, παλάσκες, δερμάτινα σαλάχια και ότι αποτελούσε την αρματωσιά ενός πολεμιστή, την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης.
Εδώ και χρόνια τα έργα που κάνει στο Εργαστήρι του “ταξίδεψαν” και “αντάμωσαν” τους Έλληνες που ζούνε στα πέρατα του κόσμου, στην Αυστραλία, την Αμερική, τον Καναδά και σε χώρες της Ευρώπης. Δεκάδες χορευτικά και ιδιώτες της Ελληνικής ομογένειας χορεύουν και παρελαύνουν με τις φορεσιές του και ξεχωρίζουν!
Ο Νίκος Πλακίδας έχει επισκεφθεί 22 χώρες ανά την υφήλιο, συμμετέχοντας σε πολλές εκδηλώσεις, ενώ σε περισσότερες από 12 χώρες έχει πραγματοποιήσει εκθέσεις με τα αριστουργήματα που βγαίνουν από τα χέρια του!
Για την σπουδαία Τέχνη που υπηρετεί, αλλά και την εν γένει προσφορά του στον πολιτισμό, την παράδοση και στον χορό, έχει τιμηθεί από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χορού της UNESCO (που εδρεύει στο Παρίσι), από το Θέατρο της «Δώρα Στράτου», από πολλά σωματεία της ομογένειας και πολύ πρόσφατα η UNESCO και το Υπουργείο Πολιτισμού, ενέταξαν την Τέχνη του στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά.
Επίσης πρόσφατα, σε διαγωνισμό στο Λος Άντζελες των ΗΠΑ, διακρίθηκε με το Πρώτο Βραβείο για της φορεσιές που έντυσαν το Χορευτικό «Περηφάνια» του Δημήτρη Ντάλα, από το Σικάγο, ομογενειακός σύλλογος που βραβεύτηκε για τους χορούς και την μουσική του από την περιοχή Αιτωλικού & Σταμνάς!
Ο Νίκος Πλακίδας είναι μόνιμος εξωτερικός συνεργάτης του Θεάτρου «Δώρα Στράτου», ενώ επίσης συμμετέχει με τις φορεσιές του, σε πολλές ιστορικές επετείους πόλεων στην Ελλάδα και σε πολλά φεστιβάλ στην Βόρεια Ήπειρο.
Επισκέπτεται σχολεία όλων των βαθμίδων που τον προσκαλούν για να παρουσιάσει και να ενημερώσει τους μαθητές για την Ελληνική φορεσιά, ενώ συνεργάζεται και με τα ΤΕΦΑΑ Κομοτηνής.
Όνειρό του και σκοπός του είναι να δημιουργήσει ένα Σχολείο – Μουσείο της Ελληνικής Παραδοσιακής Τέχνης, αφού έχει καταφέρει να συγκεντρώσει δεκάδες παλιά και σπάνια αντικείμενα, δημιουργώντας μια σπουδαία συλλογή, όμως μέχρι σήμερα δεν μπόρεσε να εξευρεθεί ένας χώρος για να στεγασθεί μόνιμα η συλλογή!
Επιμέλεια συνέντευξης: Γιώργος Αν. Πανταζόπουλος
