Ο Δημήτρης Στρατούλης βρέθηκε την Κυριακή (15.12.24) στο Αγρίνιο και μίλησε σε εκδήλωση της ενωτικής πρωτοβουλίας ΜέΡΑ25 | Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά για την άνοδο της ακροδεξιάς
«Το γκρίζο κύμα της ακροδεξιάς και η απάντηση της Ριζοσπαστικής Αριστεράς», ήταν το θέμα της ομιλίας του Δημήτρη Στρατούλη στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημορτικού Συμβουλίου Αγρινίου.
Η ομιλία του Δημήτρη Στρατούλη (γραμματέα της ΛΑΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ):
Η φθορά της ΝΔ δεν έχει στερήσει στην κυβέρνησή της τη δυνατότητα να ασκεί μία επιθετική, νεοφιλελεύθερη και αυταρχική πολιτική απέναντι στα λαϊκά στρώματα.
Αυτό συμβαίνει, γιατί δεν έχει απέναντί της μία πολιτική δύναμη ή μέτωπο, που να της ασκεί πραγματική αντιπολίτευση και να προβάλλει μία εναλλακτική φιλολαϊκή πολιτική.
Είναι ενδεικτικό ότι η φθορά της ΝΔ κατευθύνεται, κυρίως, στην αποχή και την ακροδεξιά.
Ωστόσο η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει απέναντι της μια κοινωνία γεμάτη αισθήματα δυσαρέσκειας, αβεβαιότητας, φόβου και απογοήτευσης για το παρόν, και έλλειψης εμπιστοσύνης, ελπίδας και προοπτικής για το μέλλον. Όμως, αυτά δεν εκφράζονται με κοινωνική αντιπολίτευση αλλά με παραίτηση και συντηρητική στροφή των λαϊκών στρωμάτων, που οδηγούν σε αποχή, ενίσχυση ακροδεξιάς, εκφασισμό της κοινωνίας.
Η άνοδος της ακροδεξιάς και του νεοφασισμού σε όλη σχεδόν την Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Οφείλεται, κυρίως, στις εφαρμοζόμενες αντικοινωνικές πολιτικές των συστημικών αστικών κομμάτων (νεοφιλελεύθερων, ακροκεντρώων, σοσιαλφιλελεύθερων) σε κάθε χώρα και συνολικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η φτώχεια εξαιτίας της αιώνιας λιτότητας στην ΕΕ, η ιδεολογική νεοφιλελεύθερη και φιλοπόλεμη προπαγάνδα της, η απάνθρωπη αντιμετώπιση από αυτή των προσφύγων και μεταναστών, η διάχυση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας και η γενικότερη αναθεώρηση της ιστορίας ερμηνεύουν σε ένα βαθμό αυτή την άνοδο.
Η ακροδεξιά, πλέον, δεν αποτελεί περιθωριακή πολιτική δύναμη στις χώρες της ΕΕ, αλλά μια εναλλακτική λύση του συστήματος για το σχηματισμό ή τη στήριξη κυβερνήσεων από δεξιά και ακροδεξιά κόμματα (Μελόνι, Λεπέν κ.α.).
Η ενίσχυση της ακροδεξιάς αποτελεί σχεδιασμό ενός τμήματος του μεγάλου κεφαλαίου και του συστήματος. Την χρησιμοποιούν ως φόβητρο, για να καταστέλλουν την όποια αμφισβήτησή της κυριαρχίας τους από τις λαϊκές τάξεις.
Στην Ελλάδα η ακροδεξιά σε όλες τις εκδοχές της κατέγραψε ισχυρή άνοδο στις ευρωεκλογές, φτάνοντας συνολικά στο 20%. Αυτή η άνοδός της, σε συνδυασμό με την τεράστια εκλογική αποχή, αποτυπώνει τη συντελούμενη συντηρητική στροφή της ελληνικής κοινωνίας και τη σημαντική διείσδυσή της στα φτωχά λαϊκά στρώματα.
Οι τωρινές εκδοχές της ακροδεξιάς δεν έχουν τα χαρακτηριστικά της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής, που οργάνωνε δολοφονικές πρακτικές στο δρόμο, όμως, η εκλογική άνοδός της, σε συνδυασμό με την συρρίκνωση της επιρροής της αριστεράς, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Οι δυνάμεις της αριστεράς πρέπει να αναζητήσουν σοβαρές απαντήσεις στο γιατί περιορίζεται η δυνατότητά τους να απευθύνονται στα φτωχά λαϊκά στρώματα, ενώ σε αυτά διεισδύουν ακροδεξιές δυνάμεις. Στη βάση αυτών των απαντήσεων, να αναδιαμορφώσουν την πολιτική τους. Δηλαδή να στραφούν κατά προτεραιότητα σε πολιτική και ιδεολογική δουλειά και παρέμβαση στην εργατική τάξη, στα φτωχά λαϊκά στρώματα και στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα.
Οι δυνάμεις της μαχόμενης ριζοσπαστικής Αριστεράς, πρέπει να κάνουμε κεντρικό σημείο αναφορά μας το κοινωνικό – ταξικό πρόβλημα και τις αυξανόμενες κοινωνικές ανισότητες. Να ξαναταμωσουμε στους χώρους εργασίας και στις λαϊκές γειτονιές με τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα, τους ταπεινούς και καταφρονημένους της εποχής μας. Για να τους επηρεάσουμε ιδεολογικά και πολιτικά με τις συλλογικές αξίες της Αριστεράς, την συλλογικότητα, συμμετοχή, κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη, την ισότητα και ελευθερία, θα πρέπει να τους μιλάμε κατανοητά και απλά στη γλώσσα τους για τα προβλήματά τους, να ακούμε προσεκτικά τι
μας λένε, να δώσουμε μαζί τους κοινούς αγώνες και να προβάλλουμε μία ελπιδοφόρα εναλλακτική διέξοδο για μία καλύτερη ζωή, με ορίζοντα ένα σύγχρονο σοσιαλισμό.
Να μας βλέπουν ως δύναμη συνέπειας, αγωνιστικότητας, ενότητας αξιοπρέπειας, εναλλακτικού προγράμματος και ελκυστικού και ελπιδοφόρου σχεδίου και οράματος για τον κοινωνικό μετασχηματισμό.
Έχουν αλλάξει, βέβαια, τα όρια και η ποιοτική σύνθεση της εργατικής τάξης στον καπιταλισμό της εποχής μας. Αυτή εργάζεται, πλέον, σε μεγάλα ποσοστά της με ελαστικό ωράριο και «ευέλικτες μορφές εργασίας» ή σε νέες τεχνολογίες από το σπίτι, από άλλες πόλεις, χώρες ή ηπείρους από εκεί που είναι η έδρα των εργοδοτών της.
Εξακολουθεί, όμως, να υπάρχει και να είναι αντικείμενο ακόμα μεγαλύτερης ταξικής εκμετάλλευσης.
Θα πρέπει, λοιπόν, να στραφούμε στη σύγχρονη εργατική τάξη και συνολικά στον εργαζόμενο λαό και στις συνδικαλιστικές οργανώσεις τους, στις λαϊκές κινητοποιήσεις, στις γειτονιές, τα χωριά, εκεί όπου δίνονται καθημερινές μάχες για την αντιμετώπιση των πραγματικών λαϊκών προβλημάτων. Να απαντάμε πιο πειστικά στα τρέχοντα ιδεολογικά και πολιτικά μέτωπα των κυρίαρχων τάξεων και των ΜΜΕ τους, να μελετάμε καλύτερα τις υπόγειες κοινωνικές διεργασίες, τις αλλαγές στην ταξική σύνθεση και την διαστρωμάτωση της κοινωνίας, τους νέους μηχανισμούς διαμόρφωσης της κοινωνικής και πολιτικής συνείδησης και χειραγώγησής από τους ιδεολογικούς και μιντιακούς μηχανισμούς της άρχουσας τάξης. Να αξιοποιούμε αποτελεσματικά τις σύγχρονες δυνατότητες επικοινωνίας μέσω των νέων τεχνολογιών και της τεχνικής νοημοσύνης.
Είμαι πεπεισμένος ότι μέσα στο σημερινό γκρίζο πολιτικό τοπίο της επέλασης του ακραίου νεοφιλελευθερισμού και αυταρχισμού, της μεγάλης ανόδου της ακροδεξιάς, της όξυνσης των λαϊκών προβλημάτων, των μεγάλων κινδύνων επέκτασης των πολέμων και καταστροφής του περιβάλλοντος, η μόνη αποτελεσματική και χρήσιμη διέξοδος για την υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων και της νεολαίας είναι η συνεργασία των δυνάμεων της μαχόμενης αριστεράς.
Αυτή η συνεργασία πρέπει να διαμορφώνεται πάνω σε προγραμματικές βάσεις που να δίνουν λύσεις μέσα από κοινωνικούς αγώνες στα άμεσα προβλήματα του λαού και της νεολαίας και να ανοίγουν το δρόμο για αμφισβήτηση των σημερινών κοινωνικών και πολιτικών συσχετισμών, προς όφελος των δυνάμεων της εργασίας και της Αριστεράς.
Η ΛΑΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, της οποίας έχω την τιμή να είμαι Γραμματέας, αξιοποιώντας την θετικά αποτιμωμένη αριστερή εκλογική συνεργασία στα πλαίσια της Ενωτικής Πρωτοβουλίας/ΜέΡΑ25|Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά, συνεχίζει να εργάζεται για κοινή δράση και πολιτική συνεργασία με μετωπικά χαρακτηριστικά όλων των δυνάμεων της μαχόμενης Αριστεράς.
Με πυρήνα τις δυνάμεις της ενωτικής πρωτοβουλίας, που συγκροτήσαμε η ΛΑΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ, το ΜΕΡΑ 25, η Ανταγωνιστική Αριστερά και ανένταχτοι αγωνιστές και αγωνίστριες της Αριστεράς και της ριζοσπαστικής οικολογίας, διεξάγουμε εκδηλώσεις και δημόσιες συζητήσεις, σε όλη την Ελλάδα με διάφορες θεματικές, όπως καλή ώρα σήμερα στο Αγρίνιο, με την εμπλοκή και άλλων αριστερών αγωνιστών/τριών και συλλογικοτήτων, με στόχο τη διαμόρφωση ευρύτερων συνεργασιών.
Ο καλός μου σύντροφος και φίλος Πέτρος Παπακωνσταντίνου στο βιβλίο του «Το γκρίζο κύμα. Η νέα ακροδεξιά και οι συνεργοί της», εκδόσεις Τόπος, ανιχνεύει τις ιστορικές απαρχές της ακροδεξιάς και περιγράφει των σημερινές εκφράσεις της σε όλο τον πλανήτη.
Όπως γράφει, παραδόξως, οι απαρχές ανασυγκρότησης των φασιστικών μορφωμάτων εντοπίζονται μετά το τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου. Με νωπές τις μνήμες της ναζιστικής θηριωδίας, λογικά, ο φασισμός θα έπρεπε τότε να ενταφιαστεί στα συντρίμμια που αυτός προκάλεσε. Όμως, το ΝΑΤΟ και οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ συνέβαλαν στη μεταπολεμική ανασύστασή του.
Όπως γράφει, στελέχη της Βέρμαχτ και των SS στρατολογήθηκαν ως «πολύτιμοι συνεργάτες» από τη CIA στην αντιπαράθεσή της εναντίον του κομμουνισμού στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου, ενώ η μεταπολεμική γερμανική κυβέρνηση έγινε η κολυμπήθρα του Σιλωάμ, στην οποία οι ναζιστές αναβαπτίστηκαν ακόμα και σε κυβερνητικές θέσεις.
Επίσης, ο Πέτρος τεκμηριώνει ότι, ενώ ο κοινός στόχος των μεταπολεμικών φασιστικών και ακροδεξιών μορφωμάτων ήταν να αποτελέσουν αναχώματα στα τότε ισχυρά κομμουνιστικά και σοσιαλιστικά κόμματα της Ευρώπης, τώρα η ακροδεξιά γίνεται συνέταιρος και «χρυσή» εφεδρεία των κυριάρχων τάξεων, όταν απειλούνται τα συμφέροντά τους από προγράμματα κοινωνικής αναδιανομής, διαψεύδοντας εμφαντικά τη «θεωρία των δύο άκρων».
Άλλωστε, το πρώτο νεοφιλελεύθερο εγχείρημα, εφαρμόστηκε από τα “Chicago boys” στη Χιλή μετά το πραξικόπημα του Πινοτσέτ εναντίον της δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης Αλιέντε το 1973. Επίσης, οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής υπερψήφιζαν όλα τα νομοσχέδια που ευνοούσαν τους Έλληνες εφοπλιστές και εξαπέλυαν δολοφονικές επιθέσεις σε όσους αντιμάχονταν τα συμφέροντά τους.
Ο Πέτρος καταδεικνύει τον ρόλο που διαδραμάτισε η αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος στην διόγκωση της ακροδεξιάς και στον «εξαγνισμό» των ιδεών της, διαμέσου της ενσωμάτωσής τους στις ατζέντες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και της Ε.Ε., που μετάλλαξαν την Ευρώπη σε φρούριο που ορθώνει τείχη για να μη μολυνθεί από τους «υπανθρώπους».
Τέλος, ο Πέτρος εξηγεί γιατί ο νεοφιλελευθερισμός είναι το εύφορο έδαφος που φυτρώνει και αναπτύσσεται η ακροδεξιά.
Η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία μετατρέπει τον συλλογικό άνθρωπο σε ατομικό. Σε φοβικό παρατηρητή ενός παγκόσμιου συναλλακτικού παιχνιδιού, που δεν το καταλαβαίνει, ερμητικά κλεισμένο στο καβούκι των «σόσιαλ μίντια», που ξορκίζει τον φόβο του σε γεμάτα εχθροπάθεια διαδικτυακά μονοπάτια. Εύκολα πείθεται από συνωμοσιολογικές ανορθολογικές θεωρίες. Αντιμετωπίζει τον «ξένο» ως αποδιοπομπαίο τράγο και ως υπεύθυνο για τη δυστυχία του. Η ακροδεξιά, λοιπόν, δεν είναι «παράπλευρη απώλεια» του νεοφιλελευθερισμού αλλά η αντεστραμμένη όψη του.
Όπως γράφει ο Πέτρος:
«Η αντιμετώπιση του μεταφασισμού δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική, εάν περιοριστεί σε πολέμους πολιτισμών και ταυτοτήτων και στο πεδίο των ατομικών δικαιωμάτων. Όσο σημαντικά και αν είναι όλα αυτά, ο αντιφασιστικός λόγος δεν θα είναι πειστικός και αποτελεσματικός, εάν δεν πασχίζει να ανατρέψει την ίδια την υλική πραγματικότητα που γεννά τον μεταφασισμό».
Εξάλλου, «όποιος δεν μιλά για καπιταλισμό, δεν μπορεί να μιλήσει για φασισμό».
Το βιβλίο, λοιπόν, του Πέτρου μας βοηθά να κατανοήσουμε τι είναι και πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε νικηφόρα το νέο κύμα της ακροδεξιάς. Είναι πολύτιμο εργαλείο για όλους τους αντιφασίστες δημοκράτες. Τον ευχαριστούμε και του ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδο.
*Κεντρική φωτογραφία αρχείου