Το σπιράλ για τις φωτιές της Πάτρας
Μια πρώτη ψύχραιμη αποτίμηση
Η Πάτρα μετά τις φωτιές του τριημέρου 12-14 Αυγούστου 2025 είναι μια άλλη πόλη. Καμένες δασικές εκτάσεις, απαξιωμένες περιουσίες, επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον, στην ανθρώπινη υγεία και οικονομία. Θα πάρει χρόνο η συνολική αποτίμηση, θα μείνουν για χρόνια οι αρνητικές συνέπειες, θα είναι για πάντα ένα μαύρο σημείο αναφοράς αυτό που ζήσαμε.
Δεν θρηνήσαμε θύματα ούτε είχαμε τραυματισμούς ανθρώπων. Τα ζώα που χάθηκαν θα μπορούσαν να είναι πολύ περισσότερα, το ίδιο και οι εκτάσεις που κάηκαν. Παρά τη διάρκεια, την ένταση και το εύρος του φαινομένου, ο αριθμός των κατεστραμμένων σπιτιών παρέμεινε περιορισμένος, αν και κάθε απώλεια προκάλεσε βαθιά οδύνη στους κατοίκους που είδαν το βιος τους να χάνεται. Η πόλη και ο αστικός της ιστός γλίτωσαν από πολύ χειρότερα.
Δεν έγινε από τύχη, όμως, όλο αυτό, ούτε μονάχα γιατί έπιασαν οι ευχές και οι προσευχές μας. Κάποιοι κοπιάσανε πολύ και τους οφείλουμε ευγνωμοσύνη: πυροσβέστες ντόπιοι και ξένοι, κάτοικοι των περιοχών και εθελοντές που συνεργάστηκαν με αυταπάρνηση, ένας τεράστιος μηχανισμός φορέων που συνεργάστηκαν στο πλαίσιο της Πολιτικής Προστασίας (Περιφέρεια, Δήμος, Πυροσβεστική, Αστυνομία, Στρατός, Λιμενικό, ΕΚΑΒ, Ερυθρός Σταυρός, μονάδες υγείας, τοπικές κοινότητες, συλλογικότητες). Εμφανίστηκε αστραπιαία και η κοινωνία της αλληλεγγύης δίνοντας βοήθεια, αλλά κυρίως ελπίδα.
Όσοι επέλεξαν να κάνουν πολιτική πάνω στα καμένα, “κάηκαν” στη συνείδηση του κόσμου. Κάθε προσπάθεια πολιτικής εκμετάλλευσης τέτοιες ώρες, συνιστά ακραίο λαϊκισμό, τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και μετά την καταστροφή. Με δεδομένο πως η όλη διαχείριση απαιτεί πρωτίστως συνεργασία, όσοι επιδόθηκαν στην “επίρριψη ευθύνης αλλού”… δεν έπεισαν. Αυτές τις ώρες οι Πατρινοί ήθελαν να μετρήσουν τις πληγές τους και να τις επουλώσουν. Όποιας μορφής πολιτική κόντρα δικαίως τους αηδίασε, από όπου κι αν προήλθε.
Το σπιράλ επέλεξε δημόσια σιγή και σιωπηλή συνδρομή σε όλα τα μέτωπα. Ο χρόνος σύνταξης και αποστολής μιας ανακοίνωσης ή ακόμα και μια φωτογράφηση μπροστά από τις φλόγες, μπορούσε να σημάνει έναν κουβά νερό λιγότερο προς τη φωτιά. Ή έστω ένα χαμένο τηλεφώνημα συμπαράστασης, ενημέρωσης ή συντονισμού. Κάναμε ότι υπαγόρευσε η λογική μας. Και αν τώρα έρχεται η ώρα της κριτικής, δεν είναι για γκρίνια, είναι για να βελτιωθούμε συλλογικά την επόμενη φορά:
Έλλειψαν ουσιαστικά μέτρα πρόληψης, όπως αντιπυρικές ζώνες, που θα περιόριζαν την πυρκαγιά και τις συνέπειές της.
Τα ακαθάριστα οικόπεδα δήμου και ιδιωτών επιδείνωσαν την κατάσταση, ομοίως και οι εστίες σκουπιδιών και ογκωδών αντικειμένων.
Η έλλειψη νερού ήταν εγκληματική την ώρα της φωτιάς, εξοντωτική κατόπιν για τους δημότες -δεν υπήρχαν γεννήτριες στα αντλιοστάσια της ΔΕΥΑΠ, ούτε plan b σε κρίσιμες υποδομές, δεν είχαμε το άφθονο νερό του φράγματος λόγω της εμμονής κατά του διαδημοτικού φορέα, ακόμα και οι κρουνοί δεν ήταν όλοι διαθέσιμοι και λειτουργικοί, γιατί προφανώς δεν είχαν ελεγχθεί.
Ο ΧΥΤΑ της Ξερόλακκας δεν θα κινδύνευε να καεί αν… στην Ξερόλακκα δεν υπήρχε ΧΥΤΑ (εξαγγελία του 2014!) ή αν είχε ληφθεί μέριμνα αποφυγής προσέγγισης -προκαλούν εξάλλου μεγάλη ανησυχία οι καπνοί που εξακολουθούν να βγαίνουν από εκεί.
Τι απαιτείται τώρα; Από τη δημοτική αρχή απαιτείται άμεση, ταχύτατη κινητοποίηση σε δύο κατευθύνσεις:
- Αποκατάσταση των ζημιών και ανακούφιση των πληγέντων, μέσα από διεκδίκηση εργαλείων και χρηματοδοτήσεων.
- Θωράκιση της πόλης ενόψει του μέλλοντος, με έμφαση στην πρόληψη, τη διαδημοτική συνεργασία και τον συντονισμό των αρμόδιων φορέων.
Καλούμε άμεσα σε μονοθεματική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, προκειμένου να εξεταστεί διεξοδικά η κατάσταση, να ληφθούν αποφάσεις και να οργανωθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης κινδύνων και φυσικών καταστροφών.
