Τήν Τετάρτη τό ἀπόγευμα 19 Φεβρουαρίου 2025, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος, προσκεκλημένος τῆς Διευθύντριας τοῦ «Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στή Βιοηθική» τοῦ Τμήματος Ἰατρικής τοῦ Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, κ. Αλεξάνδρας Τσαρούχα, καθηγήτριας Πειραματικῆς Χειρουργικῆς, ὁμίλησε στούς μεταπτυχιακούς σπουδαστές τοῦ προγράμματος.
Ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέπτυξε τό θέμα: «Βιολογία, Βιοηθική καί Βιοθεολογία».
Ὁμίλησε δύο ὧρες ἀναπτύσσοντας τό σημαντικό καί σύγχρονο αὐτό θέμα καί στό τέλος ἀπάντησε καί σέ ἐρωτήσεις πού τοῦ ὑποβλήθηκαν σχεδόν ἄλλη μία ὥρα, συνολικά ὁμίλησε καί συζήτησε μέ πάνω ἀπό 100 μεταπτυχιακούς τρεῖς (3) ὧρες.
Τό θέμα διαρθρώθηκε σέ ἕξι (6) ἑνότητες.
- Στήν πρώτη ἑνότητα ἀναλύθηκε ἡ ὁρολογία πού χρησιμοποιεῖται γιά τήν ζωή, τόν βίο, τήν ψυχή, τήν Βιολογία, τήν Βιοηθική, τήν Τεχνοηθική καί τήν Βιοθεολογία. Γιά κάθε ὅρο ἀνέπτυξε τήν σημασία του, πῶς νοεῖται καί ποιά εἶναι ἡ θέση τῆς Ἐκκλησίας.
- Στήν δεύτερη ἑνότητα ἀνέπτυξε τό πῶς ὁ ἴδιος ἀσχολήθηκε μέ βιοηθικά θέματα, ἀφοῦ αὐτό προῆλθε κατ’ ἀρχάς ἀπό ποιμαντικές ἀνάγκες, καί ὕστερα ἀπό πολλές προκλήσεις καί Εἰσηγήσεις στήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καί σέ Ἰατρικές Σχολές καί βεβαίως ἀπό τό μάθημα τῆς Βιοηθικῆς πού δίδαξε στήν Θεολογική Σχολή τοῦ Λιβάνου. Ἐπεσήμανε ὅμως, ὅτι ἀπό τήν ἀρχή πού ἀσχολήθηκε μέ τό θέμα τῆς Βιολογίας καί Βιοηθικῆς ἔχουν ἀλλάξει πολλά ἀπό τά δεδομένα, ἀφοῦ οἱ Βιοϊατρικές ἔρευνες προχωροῦν με ταχύτατο ρυθμό καί ἡ Ἐπιστήμη τῆς Βιοηθικῆς πρέπει νά θέτη ὅρια ὥστε νά γίνονται οἱ ἔρευνες γιά ὠφέλεια καί ὄχι γιά βλάβη τῶν ἀνθρώπων.
- Στήν τρίτη ἑνότητα ἀνέπτυξε τήν σχέση μεταξύ ἐπιστήμης καί ὀρθοδόξου θεολογίας, ὅτι καί οἱ δύο κινοῦνται σέ διαφορετικά ἐπίπεδα, ἀλλά κέντρο τῆς βοήθειας τῶν δύο εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ὁπότε πρέπει νά ὑπἀρχη συνεργασία μεταξύ τους. Ἀνέφερε ὄτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία παρακολουθεῖ προσεκτικά καί διακριτικά τήν ἐξέλιξη τῆς Βιοτεχνολογίας, καταθέτει τίς ἀπαραίτητες θεολογικές ἀρχές της καί ἐργάζεται ποιμαντικά.
- Στήν τέταρτη ἑνότητα ἀνέφερε τό πῶς ἀπό τήν ἀγροτική κοινωνία περάσαμε διαδοχικῶς στήν Βιομηχανική κοινωνία, στόν αἰώνα τῆς Βιοτεχνολογίας καί στήν σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία καί ποιά εἶναι ἡ θέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας σέ αὐτά.
- Στήν πέμπτη ἑνότητα ἀνέπτυξε τό θέμα γιά τήν Μοριακή Βιολογία, τήν Γενετική Μηχανική καί τήν Ψηφιακή Τεχνολογία. Πρόκειται γιά νέες ἐπιστῆμες καί πῶς ἡ Ἐκκλησία τίς ἀντιμετωπίζει ἀποβλέποντας στήν ὠφέλεια τοῦ ἀνθρώπου καί στήν σωτηρία του.
- Στήν ἕκτη βασική ἑνότητα ἀντιμετωπίστηκαν οἱ τρεῖς βασικές πτυχές τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, πού ἀναφέρονται σέ τρεῖς βασικούς τομεῖς τῆς βιολογικῆς ζωῆς του, ἤτοι:
- α) τήν ἀρχή τῆς βιολογικῆς ζωῆς στήν ὁποία περιλαμβάνονται ἡ χαρτογραφιση, ἡ ἀποκωδικοποίηση τοῦ γενετικοῦ κώδικα, ἡ κλωνοποίηση (ἀναπαραγωγική καί θεραπευτική) οἱ ἔρευνες στά βλαστοκύτταρα, οἱ ἀναπαραγωγικές τεχνολογίες (ἰατρικῶς ὑποβοηθούμενη ἀναπαραγωγή), ἡ ἀνάπτυξη τοῦ ἐμβρύου καί ἡ διακοπή τῆς κύησης (ἀμβλώσεις).
- β) ἡ παράταση τῆς βιολογικῆς ζωῆς (μετάγγιση αἵματος, μεταμόσχευση ὀργάνων, κυτταρικές καί γονιδιακές θεραπείες)
- γ) τό τέλος τῆς βιολογικῆς ζωῆς (εὐθανασία, Μονάδες Ἐντατικῆς θεραπείας-ΜΕΘ).
Σέ κάθε περίπτωση ἀνέλυσε τίς βασικές ἀρχές καί πρακτικές τῆς σύγχρονης Ἐπιστήμης, τίς ἀπόψεις τῆς ἐπιστήμης τῆς Βιοηθικῆς, καί τίς θέσεις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Τό Συμπέρασμα τῆς ὅλης παρουσίασης ἦταν ὅτι:
- Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁ τόπος συνάντησης τῆς ἐπιστήμης καί τῆς Βιοθεολογίας γιά τήν ὠφέλειά του.
- Πέρα ἀπό τήν Βιολογία καί τήν Βιοηθική εἶναι καί ἡ ὑπαρξιακή Φιλοσοφία καί Ψυχολογία μέ τά ἐρωτήματα πού θέτουν γιά τό τί εἶναι ἡ ζωή καί ὁ θάνατος καί πιό εἶναι τό νόημα τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου.
- Ἡ Ὀρθόδοξη θεολογία ἔχει δικό της λόγο γιά ὅλους τούς τομεῖς τῆς βιολογικῆς ζωῆς, μέ τούς ὀποίους ἀσχολεῖται ἡ σύγχρονη ἐπιστήμη καί τελικά προχωρεῖ πέρα ἀπό τήν Βιολογία, τήν Βιοηθική, τήν Ψυχολογία, τήν ὑπαρξιακή Φιλοσοφία, διότι βλέπει τόν ἄνθρωπο ὡς δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, ἔχοντας τό κατ’ εἰκόνα καί τό καθ’ ὁμοίωση καί τόν ἀντιμετωπίζει μέσα ἀπό τήν προοπτική τῆς αἰωνιότητας ἐν κοινωνίᾳ μέ τόν Θεό.
Ἡ παρουσίαση τοῦ θέματος οἱ ἐρωτήσεις καί οἱ ἀπαντήσεις κινήθηκαν σέ ἕνα ὑψηλό ἐπιστημονικό καί θεολογικό ἐπίπεδο, πράγμα πού ἐπισημάνθηκε καί ἀπό τήν καθηγήτρια Διευθύντρια Βιοηθικῆς τοῦ Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου κ. Ἀλέκα Τσαρούχα-Τσιχριτζῆ καί ἀπό τούς μεταπτυχιακούς σπουδαστές.
