Πλούσια και σε ρήγματα η Αιτωλοακαρνανία όπως αναφέρει η εφημερίδα “Συνείδηση“. Τρία ενεργά ρήγματα και ένα ακόμη στην Τριχωνίδα, λέει στη “Σ” ο σεισμολόγος του Πανεπιστημίου Πατρών, Εύθυμης Σώκος
Η περιοχή της Δυτικής Ελλάδας και ειδικά η Αιτωλοακαρνανία βρίσκονται σε σημείο γεμάτο σεισμικά ρήγματα και μάλιστα ενεργά ή και δυνητική ενεργά, όχι μόνο μέσω της γειτνίασης με το Ιόνιο (όπου Κεφαλονιά και Λευκάδα είναι ολόκληρες… “κόκκινες”) αλλά και στο δικό της έδαφος.
Για παράδειγμα το ρήγμα του Οζερού διατρέχει όλο τον νομό και καταλήγει λίγα χιλιόμετρα από το Αγρίνιο, στη Στράτο και το οποίο έχει χαρτογραφήσει ο κ. Ευθύμιος Λέκκας, πρόεδρος του ΟΑΣΠ (Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας), αποδίδοντάς του δυνατότητα για σεισμό έως και 6,5 ρίχτερ!
Παράλληλα, ενεργά ρήγματα έχει και η Τριχωνίδα, η οποία αυτές τις μέρες ήρθε στην δημοσιότητα λόγω του έργου της αντλησιοταμίευσης κοντά σε σημείο όπου υπάρχει τέτοιο ρήγμα. Οι επιστήμονες λένε ότι υπάρχουν τρία τέτοια ρήγματα στη λίμνη, ενώ υπάρχουν και αρκετά που «κοιμούνται εκατομμύρια χρόνια» όπως είπε ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Αβραάμ Ζεληλίδης, επικεφαλής της ομάδας επιστημόνων που έχει καλέσει ο δήμος Θέρμου να γνωμοδοτήσει για το έργο που θέλει να φτιάξει η ΤΕΡΝΑ στην Τριχωνίδα.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι την Πρωτοχρονιά του 1976, δώδεκα ώρες πριν λήξει το 1975, η Μακρυνεία είχε ισοπεδωθεί από σεισμό και συγκεκριμένα τα χωριά Άνω Μακρυνού, Κάτω Μακρυνού και Σιταράλωνα κυριολεκτικά είχαν αφανιστεί. Το 2007 μια «σμηνοσειρά» άνω των 5R είχε προκαλέσει ζημιές και αγωνία στο Αγρίνιο για πολλές μέρες, καθώς μετά τους δύο δίδυμους σεισμούς που είχαν χτυπήσει, όλοι ανέμεναν στην συνέχεια κύριο σεισμό.
Στη«Σ» μίλησε ο καθηγητής σεισμολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Ευθύμης Σώκος και αναφερόμενος στα ρήγματα της περιοχής έκανε λόγο για «πλούσια ιστορία σε συμβάντα» αλλά και δυσκολίες στο να προβλεφθεί το ποιο είναι το πλέον επίφοβο για το μέλλον.
«Αρχικώς, επειδή πολύς κόσμος ανησυχεί για τις φήμες κάποιας διάδοσης σεισμικών φαινομένων, λόγω Σαντορίνης, δεν είναι δυνατόν να επηρεαστεί η Δυτική Ελλάδα από ό, τι συμβαίνει στο κεντρικό Αιγαίο αυτό τον καιρό. Κατά συνέπεια, λόγω της ταχύτητας παραμόρφωσης που υπάρχει στην περιοχή του Ιονίου, κρίνουμε ότι Λευκάδα, Κεφαλλονιά κλπ, είναι οι πιο επίφοβες περιοχές για μεγάλο συμβάν. Από την άλλη, σε αυτές τις περιοχές έχουν συμβεί σημαντικοί σεισμοί τα τελευταία χρόνια οπότε έχει απελευθερωθεί σεισμικό φορτίο», εξηγεί.
Το (ευτυχώς) ανενεργό ρήγμα του Οζερού μπορεί να δώσει και πάνω 6,5 ρίχτερ
«Σε ό, τι αφορά τα ρήγματα της Αιτωλοακαρνανίας, για παράδειγμα το ρήγμα Οζερού ή Κατούνας, όντως μπορεί να δώσει και 6,5 ρίχτερ ίσως και παραπάνω, όμως αυτό το συνάγουμε κι εμείς και -κυρίως- οι γεωλόγοι από το μήκος του ρήγματος, θέλω να πω ότι υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι το ρήγμα αυτό έχει πάψει να είναι ενεργό. Το επισημαίνω για να δούμε την πολυπλοκότητα των δεδομένων που έχουμε διαθέσιμα», συμπληρώνει ο καθηγητής κ. Σώκος.
Τέλος, αναφορικά με την Τριχωνίδα που έχει έρθει το τελευταίο διάστημα στην επικαιρότητα ο καθηγητής σεισμολογίας εξηγεί: «Η Τριχωνίδα έχει πλούσιο ιστορικό γεγονότων και έχει περισσότερα από τρία ρήγματα ενεργά, ενώ υπάρχει και ένα δυνητικά ενεργό ρήγμα, το νότιο, που περνά μέσα από όλα τα χωριά της Μακρυνείας. Μπορεί να δώσει ακόμη και πάνω από 6 ρίχτερ, το λέω γιατί υπάρχει η πεποίθηση ότι το ανώτερο είναι το μέγεθος του «σμήνους» του 2007, με τους «δίδυμους» σεισμούς πάνω από τα 5 ρίχτερ. Από την άλλη, πρέπει να ξέρουμε ότι πλέον οι μετρήσεις μας είναι ακριβέστερες, δεν είναι σαν εκείνες του 1920 ή του 1970…Αυτό που πρέπει να μην ξεχνάμε, πάντως, και για τις μελέτες που γίνονται για έργα κλπ, είναι πως ένα ρήγμα μπορεί να μην σπάσει σε όλο το μήκος του ή να σπάσει και να επηρεάσει άλλο διπλανό και να δώσουν συμβάντα και τα δύο μαζί…».
Η βάση δεδομένων των ρηγμάτων
Σημαντικό εργαλείο είναι η Βάση Δεδομένων Ενεργών Ρηγμάτων της Ελλάδας (HeDBAF) που εκπονείται την τελευταία διετία υπό την εποπτεία του ΟΑΣΠ βρίσκεται πλέον στον «διαδικτυακό αέρα», ένα εργαλείο για όλους. Μια πρόχειρη μόνο ματιά καταδεικνύει ότι η περιοχή θέλει προσοχή και συνεχή έλεγχο, αν μη τι άλλο.
Οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν μέσω αυτής να αναζητούν περιοχές στον ελλαδικό χώρο τα ενεργά σεισμικά ρήγματα και με ένα κλικ πάνω στις κόκκινες και κίτρινες γραμμές που εμφανίζονται στο χάρτη οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε όλες τις σχετικές πληροφορίες. Αυτό περιλαμβάνει γεωλόγους, μηχανικούς, αρχές, κυβέρνηση, δήμους κλπ.
Πως διαβάζουμε τον χάρτη:
Η Βάση Δεδομένων Ενεργών Ρηγμάτων της Ελλάδας (HeDBAF) είναι ένα εθνικό προϊόν συνεργασίας όλων των σχετικών με αυτό το αντικείμενο ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων της Ελλάδας υπό την αιγίδα του ΟΑΣΠ.
Ο κύριος σκοπός της γεωβάσης είναι να παρέχει ουσιαστικές πληροφορίες στην επιστημονική κοινότητα και σε όποιον θέλει να έχει μια συνοπτική ή εμπεριστατωμένη πληροφόρηση για τα ενεργά/σεισμικά ρήγματα της ευρύτερης περιοχής της Ελλάδας, καθώς και να χρησιμεύσει ως πλατφόρμα καθοδήγησης για γεωλόγους, μηχανικούς και την κεντρική και τοπική διοίκηση, για περαιτέρω εις βάθος μελετών.
Τα ρήγματα θεωρούνται ενεργά (κόκκινες γραμμές) σε:
-επιφανειακή διάρρηξη με ιστορικό ή σύγχρονο σεισμό
-εδαφικές διαρρήξεις
-μετακινεί ή επηρεάζει (π.χ. πτυχώνει) γεωλογικούς
-εμφανίζει κατά μήκος του χαρακτηριστικούς κρημνούς
-εμφανίζει κατά μήκος του χαρακτηριστικές γεωμορφολογικές δομές
-αποκόπτει ή μετατοπίζει τις κοίτες ποταμών ή χειμάρρων με συστηματικό τρόπο
-παρουσιάζει ασεισμική ολίσθηση
-συνδέεται με σεισμικά επίκεντρα της ενόργανης περιόδου ή με ευθυγράμμιση μικροσεισμών
-έχει δομική σχέση με άλλο γνωστό ενεργό ρήγμα
-συνδέεται με ενεργή ηφαιστειότητα ή θερμές πηγές
Ένα ρήγμα χαρακτηρίζεται ως Δυνητικά Ενεργό όταν έχει δραστηριοποιηθεί τουλάχιστον μια φορά κατά τη διάρκεια του Τεταρτογενούς (τα τελευταία 2.600.000 έτη). (στοιχεία: https://activefaults.eagme.gr/).
